“het getuigt van lerend vermogen van een team om mij ‘als buitenstaander’ een kijkje in de keuken te geven”
Set van der Hoorn, trainer bij Trifier, over een dag uit haar werk als trainer/coach op een PG afdeling bij een klant van Trifier.
In mijn werk als trainer word ik ook wel eens uitgenodigd door een organisatie om mee te kijken naar gedrag van cliënten waarbij professionals vastlopen. Dit kan natuurlijk, hier is niets mis mee. Het getuigt juist van het lerend vermogen van een team om mij als ‘buitenstaander’ een kijkje in de keuken te geven.
Zo ook laatst. Vol energie op weg naar een PG afdeling bij een klant van Trifier in het zuiden van Nederland.
Ik word opgevangen door een bevlogen verpleegkundige die me wegwijs maakt op de afdeling en onderweg kom ik direct mevrouw T. tegen. De dame in kwestie die gedrag vertoont wat men als onbegrepen ervaart. Een kleine, dunne dame met kort geverfd haar, iets voorovergebogen. Haar pas enigszins schuifelend en een blik in haar ogen die ik als alert en zoekend interpreteer. Ik sta stil, kijk haar kort aan, reik m’n hand aan en stel me voor. Zij pakt mijn hand, slaat haar ogen naar me op en stelt zich voor. We kijken elkaar weer kort aan en voor een paar seconden hebben we intens contact. Zij ziet mij en ik zie haar.
Dan vervolgt ze schuifelend haar weg. Ik kom haar even later weer tegen en alles herhaalt zich. Deze ‘vluchtige’ ontmoetingen vinden ongeveer 5 keer plaats.
“Ja ik ken jou!”
De afdeling heeft geen traditioneel kantoor. In de woonkeuken is voor iedereen plek, cliënten lopen binnen en gaan zitten aan de keukentafel. In een hoek van de woonkeuken is een tafel met computer waar de professional de administratieve taken kan doen.
Ook in de keuken kom ik mevrouw T. weer tegen. Ze zit aan tafel. Ik vraag of ik naast haar mag zitten en weer stel ik me voor. Ze kijkt me aan en ik zie een glimlach in haar ogen en rond haar mond en ze zegt, “ja ik ken jou!” Zo zitten we samen even in stilte voordat ze een kleurboekje pakt en gaat kleuren, ik kleur even met haar mee. Vervolgens sta ik rustig op en vervolg m’n weg over de afdeling.
Dan is het 10.30 uur en wordt er gezamenlijk in de huiskamer koffie gedronken. mevrouw T. schuifelt mijn kant op en gaat tegenover me zitten in een stoel waarin haar kleine lichaam bijna verdwijnt. Ze zit onderuitgezakt en ik ben bang dat ze naar beneden glijdt maar dat gebeurt gelukkig niet. Ze wil graag een kop thee. De thee wordt in een glazen theebeker geserveerd. De thee is nog te warm en ik laat haar voelen aan de buitenkant van de beker zodat zij zelf kan beslissen of ze het wil drinken of niet. Dit herhaalt zich totdat mevrouw T. de thee genoeg afgekoeld vindt. Ondertussen keuvelen we een eind weg en tijdens de het ‘gesprek’ van ongeveer 30 minuten kom ik erachter dat ze in deze 30 minuten haar levenspad heeft bewandeld van 9 tot 32 jaar. Dit kom ik te weten door telkens aan haar te vragen hoe oud ze is en hier in mijn communicatie op aan te sluiten. Ze vertelt veel en ik krijg een inkijkje in haar soms tragische verleden.
Gesprek met medewerkers
Tijdens de dag ga ik in gesprek met de medewerkers en vraag of ik feedback mag geven op gedrag. Iedereen die ik gesproken heb staat hier open voor en het is waardevol om dit te mogen doen. Omdat de feedback die ik geef concreet en objectief is kunnen de medewerkers er direct iets mee doen, waardoor ze in het moment het resultaat van hun veranderende (spanning verlagende) gedrag ervaren.
Exclusieve aandacht in contact met de ander
En ja hoor, daar is ze weer mevrouw T. Ze komt op me af, pakt m’n handen, kijkt met ogen die ik als stralend interpreteer en zegt: “Ik ben zo gelukkig, ik ben verliefd”………..
Hier word ik stil van. Ik ben niet alleswetend. Wel weet ik dat als je exclusieve aandacht geeft in contact met een ander dat dit z’n vruchten afwerpt. En zeker bij mensen met dementie waar het emotionele brein floreert. Zij hebben geen verborgen agenda, zij voelen en ervaren op een ander niveau dan wij. Zij ervaren wanneer je met volle aandacht bij hen bent.
En dit is best een uitdaging in de hectiek van alle dag op een PG afdeling. Wanneer je inzicht krijgt in je eigen gedrag, je bewust wordt of dit spanning verhogend of spanning verlagend is heb je een keuze. En kun je methodisch kiezen met als resultaat dat de kwantiteit (de tijd die je daadwerkelijk fysiek bij iemand aanwezig bent) lager wordt en de kwaliteit (het ervaren van aandacht) hoger.
Uiteindelijk heb ik door in contact te zijn met mevrouw T. ook ontdekt wat zij nog graag zou willen doen. Ze wil heel graag een in een modeshow lopen. En waarom niet!? Er wordt een modeshow georganiseerd op de afdeling waarin zij de ster van de show zal zijn.
En ik? Ik ben hier natuurlijk bij!
