Flexibiliteit gaat over het lerend, dynamisch en prettig samenwerken en het gemakkelijk aanpassen aan de veranderingen. Trots op jezelf en op je team. Frank van Gool licht het toe.
De term ‘flexibiliteit’ heeft voor velen een negatieve bijsmaak; het gaat dan over flexibele werktijden en flexkrachten. Of wéér een verandertraject dat een beroep doet op je aanpassingsvermogen. En dus je gemoed. Maar flexibiliteit gaat over meer dan dat! Het gaat over leren, dynamisch en prettig samenwerken en het gemakkelijk aanpassen aan de veranderingen. Het heeft te maken met ontwikkelen, van jezelf en je team dat maakt dat je trots bent op je werk en collega’s.
Flexibiliteit is hetgeen dat mensen en teams in staat stelt mee te veranderen wanneer de omgeving hier om vraagt. In de gezondheidszorg is dit van groot belang. Kijk naar steeds vernieuwde wetgeving zoals de Wet zorg en dwang, strenger wordende eisen van de inspectie en de complexer wordende doelgroep. Om hiermee om te kunnen gaan is continue flexibiliteit nodig als proactieve houding waardoor je kunt meebewegen.
Om die flexibiliteit te creëren, heb je avontuurlijke medewerkers nodig, managers die de top-down controle loslaten en organisaties die buiten hun eigen grenzen experimenteren. Dit is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan. Flexibiliteit is voor veel mensen namelijk buitengewoon abstract en ontastbaar. Om organisaties, teams en medewerkers tóch de handvatten te geven om flexibiliteit te creëren heeft Trifier een methode ontwikkelt om dit tastbaar te maken.
De Flexmonitor
Als team in de specialistische zorg werk je nauw samen met elkaar, én met andere disciplines. Deze nauwe samenwerking maakt dat negatieve ontwikkelingen in de flexibiliteit en veerkracht lastig te signaleren zijn. Het zijn sluipende processen die je vaak pas ziet als het te laat is. Want, hoe neem je als teamlid, in een zorgteam met toenemende zelforganisatie, dat soort sluipende en negatieve tendensen waar wanneer je er zelf onderdeel van uitmaakt?
Trifier heeft de Flexmonitor ontwikkeld in samenwerking met GGzE, GGz Breburg en Dimence, deels gesteund door het O&O fonds GGz. De Flexmonitor staat centraal in het promotieonderzoek naar flexibiliteit van Trifier’s Frank van Gool onder leiding van Prof. Dr. Inge Bongers, Dr. Joyce Bierbooms en Prof Dr. Richard Janssen.
De Flexmonitor is gebaseerd op methodes van vroegsignalering en risicotaxatie bij psychiatrische cliënten, om een crisis bij cliënten tijdig te zien aankomen. Het reageren op vroege signalen met passende interventies is daar de kern van. Het levert als methode aanknopingspunten op voor de vroegsignalering van ongewenste ontwikkelingen in teams op het gebied van flexibiliteit. Dat is het uitgangspunt geworden voor de Flexmonitor.
Aan de hand van vier domeinen die de basis vormen van flexibiliteit, namelijk: leergedrag, samenwerking, beslissingsgedrag en draagkracht, bepalen de teams zelf hun indicatoren die de basis vormen van een team-specifieke vragenlijst. Deze vragenlijst wordt periodiek gescoord door alle teamleden en naar aanleiding van de rapportage krijgt een team inzicht in hoe het team als geheel functioneert. Omdat trends in functioneren vroegtijdig kunnen worden opgemerkt, kan snel worden ingegrepen wanneer het team in negatieve kant beweegt.
De waarde van de Flexmonitor
De waarde van de Flexmonitor is vooral te vinden in de aanpasbaarheid van de methode en het feit dat het team hem zelf inricht; het geeft medewerkers en teams zelf de mogelijkheid om sluipende mechanismes te expliciteren. Vervolgens kan de Flexmonitor op verschillende manieren gebruikt worden om te gaan met veranderende teamdynamieken en nieuwe uitdagingen. De Flexmonitor helpt bij het bespreken van zaken die normaal onder tafel blijven, én bij het vinden van zowel elkaar als andere disciplines.
Vanuit de ervaringen van teams die met de Flexmonitor werken krijgen we terug dat de methode werkzaam is. Mede doordat teams daadwerkelijk ervaren eigenaarschap te hebben over de methode waardoor hij omarmt wordt, óók door andere disciplines dan het verzorgend en verpleegkundig team.
Teamleden geven aan dat ze met elkaar in gesprek komen en dat er meer stabiliteit lijkt te ontstaan en kunnen zelf verantwoordelijkheid nemen voor hun flexibiliteit, en ook het O&O-fonds GGZ noemt de Flexmonitor een mooi instrument dat vanuit de werkvloer een beweging inzet.
Meer weten over de Flexmonitor?
Benieuwd naar de toegevoegde waarde van de Flexmonitor voor uw zorgteam? Neem vrijblijvend contact op met Frank van Gool via Frank@trifier.nl of bel +31(0)161-231118.
Auteur: Frank van Gool, Partner Trifier
